Enkele maanden geleden leek er nog geen vuiltje aan de lucht op de beurs. Koersen tikten zowat dagelijks nieuwe records aan, beleggers waren in hun nopjes. Dit beursfeest kon nog maar moeilijk stuk. Maar ervaren beleggers ruiken dan onraad.
In mei schreef ik al een stuk over de zelfgenoegzaamheid van beleggers. Ik waarschuwde toen ook dat we in de laatste fase van de stijging zaten. Een correctie kon de eerder opgebouwde winsten in rook laten opgaan. En dat is precies wat we in de voorbije dagen zagen.
In de afgelopen dagen volgde de aankondigde correctie: de markten leverden 5 tot 10% op één week in. Die klap was nog niet goed verteerd, of gisteren, maandag, kwam de volgende klap:
- China leverde 8% in
- Europa incasseerde opnieuw een klap van 5%
- de Verenigde Staten staat eveneens 3% lager op het moment van schrijven
De technische schade op de grafieken wordt nu substantieel. De belangrijkste vraag die nog rest: hoe ver zet de correctie door?
Trendbreuk
Op de bovenstaande grafiek van de S&P 500, over een periode van vijf jaar, wordt duidelijk dat de correctie nog pril, maar uitgesproken is. Dit valt onder meer af te leiden aan de uitgesproken daling van RSI-indicator, een momentumgraadmeter.
Het lijkt erop dat de jongste klap meer permanente schade gaat aanrichten voor de stijgende beurstrend. Het is nog wat te vroeg om hier concrete uitspraken over te doen, maar mocht de bovenstaande grafiek in de komende dagen afsluiten onder 1800 punten, dan is er wel degelijk sprake van een trendbreuk!
In dat geval kan de S&P 500 terugvallen richting het uitbraakniveau van de voorgaande toppen van de stierenmarkten in 2000 en 2008, zijnde 1550 à 1600 punten. Ik zit daar al een tijd op te wachten. Dit scenario zou immers een perfecte test van de historische uitbraak in 2013 kunnen opleveren.
Bevestigingssignalen
Echter, zo er is het nog niet, er moet nog heel wat gebeuren vooraleer dit schouwspel uitwerking krijgt. Op de korte termijn blijft het zoeken naar richtinggevende signalen.
Inzake momentumindicatoren zoals de VIX-index zijn we inmiddels al op het punt aangekomen voor een tussentijdse pauze van de daling. De volatiliteitsgraadmeter schoot maandag door de barrière van 50x, voor het eerst sinds 2011.
De paniek is groot waardoor massaal bescherming wordt gekocht door beleggers. In het verleden was een spike van de VIX altijd goed voor een halte in de correctie.
Let op de Fed
Of dit ook de feitelijke bodem wordt, daar zijn de meningen verdeeld over. Ik verwacht dat er andere signalen nodig zijn om de markten te ondersteunen. Hiervoor kijk ik naar de Fed, de Amerikaanse centrale bank.
Zij stonden enkele jaren terug aan de basis van de beursklim, het lijkt er nu op dat ze ook het einde ervan zullen bepalen. Immers, de Fed wil een eerste renteverhoging doordrukken. Een strenger monetair beleid kan funest worden voor de kapitaalmarkten.
Dus voor een antwoord op de vraag – Hoe ver heeft deze correctie nog te gaan? – kijk ik met name naar de houding van de Fed. Die lijkt, met een nieuwe topvrouw aan het roer, strenger geworden. Janet Yellen wil (nog niet) afwijken van haar uitgestippelde strategie.
Riante cashpositie
Natuurlijk, een stevige beurscorrectie maakt alles wendbaar, vooral een strenge houding van een centrale bankier. Yellen zal toegeven zodra de banken in de problemen komen door de beurscorrectie. Dit is vandaag nog niet aan de orde.
Tot die tijd zal de Fed niet ingrijpen, en zullen beleggers naar alle waarschijnlijkheid posities blijven liquideren. Aan dit kat-en-muis spel komt altijd een einde. Maar de afloop was in het verleden nooit positief voor beleggers.
Belangrijk is om een riante cashpositie te behouden. Deze cashpositie gaat binnenkort weer goed van pas komen, zodra er vanuit de Fed geluiden komen dat ze gaan ingrijpen om meer financiële ellende te voorkomen. Dat wordt het impliciete startschot voor de volgende beursrally.
Deze correctie timen heeft daarom niet zoveel zin. Beleggers kunnen zich voorlopig beter gedeisd houden, tot de figuurlijke bui over is. Want het risico zit er nog altijd in dat de regenbui verandert in een regelrechte storm. Ik blijf voorlopig aan de zijlijn en wacht tot de lucht boven de beurs opklaart.