Wie net als ik fan is van Tegenlicht, een financieel programma van de VPRO, kan zich mogelijk ook de uitzending van een toenmalig nieuw hedgefund herinneren. Een van de managers miste een trade en maakte de opmerking “normaal mis ik hem nooit”. Briljante TV!
En inderdaad, het kan gebeuren dat je altijd een bepaalde strategie hebt, maar op bepaalde momenten om wat voor reden dan ook de beweging of trade mist. Zo zit ik al weken (wellicht zelfs maanden) short en waarschuw iedereen voor een daling, maar ook ik word beïnvloed door de bullmarkt en door mijn klanten.
Als u dus winst hebt in puts moet u dat steeds pakken. Ik heb meerdere keren gedacht dat het door zou zakken en dan kwam er weer een miraculeus herstel en bleef ik te lang zitten. Spreekwoordelijk baal je tien keer dat je geen winst hebt gepakt op de bodem en de elfde keer baal je dat je te vroeg winst hebt gepakt.
Onvoorspelbaarheid is leuk
Gelukkig maken deze problemen de markten onvoorspelbaar en juist deze onvoorspelbaarheid maakt het beursspel leuk en elke dag interessant. De afgelopen week ging de beurs fors onderuit net nadat de media kwamen met berichten dat het juist veel beter ging met de economie.
Het gaat als we de verhalen moeten geloven goed met de huizenmarkt, die weer op recordniveaus staat. En als het goed met de huizenmarkt gaat dan gaat het goed met het grootste deel van ons vermogen en dus zijn we weer hersteld van de crisis...
Maar toch hadden we vorige week ineens een forse daling op de beurs. Dit was mede het gevolg van de dallende grondstofprijzen. De olieprijs zakte zelf bijna onder de 40 dollar. China, een van de oorzaken van de lage olieprijs, blijft zelf ook dalen. In de Twindicatorgrafiek had ik dit ook gedacht.
Naast de problemen in China komen er weer Griekse verkiezingen nadat premier Tsipras ineens opstapte. Ook het vluchtelingenprobleem begint langzaam maar zeker economisch ernstige vormen aan te nemen, een miljoen mensen extra in Duitsland.
Maar als u kijkt naar het menselijk drama bij de Macedonische grens, moet u zich eigenlijk niet druk maken over de kosten. En de stroom houdt niet op zolang er niet opgetreden wordt.
Klimaatveranderingen?
Ik ben door mijn achtergrond met getallen en historie een klimaatscepticus. Ik ben dit omdat de door de mens verzamelde data nog maar een fractie is van de totale tijd dat de aarde bestaat. Het is dus alsof je vanuit een milliseconden de beursweek wil voorspellen.
Maar ondanks mijn sceptische houding, schrik ik wel van berichten dat de maand juli wereldwijd de warmste was sinds 1880. Dit met enorme uitschieters in koude- en warmterecords geeft toch ook aan dat we vroeg of laat tegen enorme klimaatkosten gaan oplopen.
Daarnaast is terrorisme nog steeds een probleem, de aanslag in de Thalys afgelopen vrijdag is een mooi voorbeeld hoe kwetsbaar we zijn en hoe afhankelijk we zijn van helden die precies op tijd ingrijpen. Mijn spreekwoordelijk petje gaat af.
Olie staat bijna op een bodem Het beeld was vorige week heel duidelijk maar nu is het toch een beetje troebel. Zo zie ik in de olieprijs rond deze niveaus steun en als de olie opveert, zouden de beurzen mee moeten gaan.
Ook de slechte weersomstandigheden zullen in Europa zorgen voor oplopende commoditiyprijzen. Ook dat zou positief moeten zijn, toch? Ik mis alleen in de weekendkranten de koppen in chocoladeletters op de voorpagina’s over de daling op de beurs. Überhaupt zie ik in de media geen aandacht voor de daling.
Normaal heb je bij een bodem wel die overdreven aandacht. Je zou op basis hiervan nog geen bodem verwachten. Kijkend naar de grafieken (de AEX) dan zie je aan een kant dat het heel hard gegaan is in een week maar anderzijds heeft de bodem op 450 niet gehouden.
De maandgrafiek geeft nu pas verkoopsignalen, gelijk aan 2008.
De AEX is een drama, op de heel lange termijn zie ik lagere toppen en lagere bodems. De volgende bodem wordt onder de 200 punten. Maar let op dit is wel de lange termijn. Voor wat er deze week gaat gebeuren hebben we hier even niks aan.
Om een beeld over de komende week te hebben is het goed om even naar de VIX te kijken. Ik zie de verwachte stijging, een hogere VIX kan wijzen op een bodem.
Maar als ik naar de veel langere termijn kijk, dan is de vraag wat is hoog? In een crash gaat de VIX boven de 100.
De Duitse DAX is ook door steunniveaus gezakt en door niveaus waarvan ik dacht dat de koers even zou opveren. Ook hier dus een moeilijk verhaal.
Op de lange termijn gezien kan de DAX nog heel veel lager, maar ik kan me ook niet voorstellen dat de koers nu ineens als een plumpudding inzakt en blijft zakken.
De Franse CAC 40 is nog niet onder de vorige low gegaan en zou dus steun moeten hebben rond deze niveaus.
Maar als we dan weer naar de Eurostoxx 50 kijken, dan zien we een diepere prikker omlaag dan de vorige keer. Waar is de steun?
Op de maandgrafiek zien we hetzelfde beeld als in de AEX. Kortom op lange termijn is mijn beeld niet vrolijk maar dat was ik al een tijd niet. Ik blijf alleen geloven dat we eerst een kortetermijnopleving moeten krijgen alvorens de koersen door gaan zakken.
Dit beeld van een kortetermijnopleving wordt versterkt door de candlegrafiek in de Dow Jones. Ik zie daar drie zwarte candles (three black soldiers) een patroon waarbij de markt probeert te testen hoe sterk de bodem is.
Maar ook hier geldt weer dat als ik naar de lange termijn kijk, dan kan de Dow Jones uiteindelijk naar de 6000.
S&P 500 is net als de Dow Jones fors weggezakt en we hebben pas net verkoopsignalen. Maar het is wel heel hard gegaan, toch?
Ik speel dus in op een herstel maar besef me ook dat de huidige daling in het grote geheel helemaal niets voorstelt. Als ik naar de langetermijngrafiek van de S&P 500 kijk, dan krijg ik spontaan hoogtevrees.
Ook als ik naar de Amsterdamse small- en midkapindex (AMX) kijk, dan wordt duidelijk dat de AMX op de lange termijn gezien op een historisch niveau geweest is en dat het met enig gemak ook nog veel lager kan.
Veel super aandelen zoals ASML zijn ook ineens door hun spreekwoordelijke hoeven gegaan. Ik verwacht dat al langer, maar het kwam toch nog als een verrassing.
Amazon geeft eindelijk het lang verwachte verkoopsignaal en is dus een leuk aandeel om een turbo short op te nemen. Of gewoon puts op te kopen.
Een mooi bedrijf of niet ook Apple is door allerlei niveaus gezakt.
Google geeft ook een verkoopsignaal, ondanks de Alfabet-veranderingen.
Sail of Sale?
Kortom, bedrijven die lang de index hebben meegesleurd in de rit omhoog geven nu ineens verkoopsignalen en dus ook omlaag de indices mee kunnen trekken. Veel beleggers hebben enorme winsten in deze aandelen en kunnen dus gemakkelijk afscheid nemen van deze posities.
Dus ondanks dat ik denk dat het te hard gedaald is en je op basis van technische signalen een korte opleving zou verwachten is de situatie een heel gevaarlijke. Uiteindelijk is de vraag of de afgelopen week het nu Sail of Sale was in Amsterdam en op de beurs.