Iedere bank en hypotheekadviseur heeft een zorgplicht naar zijn klant toe. In het kort komt het erop neer dat banken en hypotheekadviseurs voldoende informatie moeten inwinnen van hun klant om hem een passend advies te kunnen geven.
Hierbij zijn zij verplicht de klant voldoende te informeren zodat de klant een weloverwogen keuze kan maken om een product of dienst af te nemen. Banken en adviseurs maken op basis van klantgegevens zoals financiële positie, kennis, ervaring, doelstellingen en risicobereidheid een klantprofiel.
Het product of dienst moet op dit klantprofiel aansluiten.
Hypotheek en de fiscus
Dat is natuurlijk leuk verzonnen, maar in werkelijkheid is het heel erg moeilijk om in bepaalde situaties aan de zorgplicht te kunnen voldoen. Ik kom dan maar weer eens terug op de fiscaliteit bij hypotheken. De materie lijkt op het eerste gezicht simpel, maar er is nog veel onduidelijkheid.
Twee voorbeelden zijn: de duur van de renteaftrek en fiscale voortzetting. Wat is nu precies van toepassing met betrekking tot de duur van de renteaftrek en de hypotheekbedragen als een alleenstaande huiseigenaar gaat trouwen (in gemeenschap van goederen).
Of bijvoorbeeld de situatie waarbij een koopwoning wordt verkocht en de persoon tijdelijk even gaat huren. Wat gebeurt er met de verpande box 1-spaarpolis als die tijdelijk naar box 3 verhuisd en daarna bij de volgende koopwoning fiscaal wordt voortgezet.
Hulp voor adviseurs
Waar kunnen de banken en de hypotheekadviseurs aankloppen als ze te maken krijgen met bovenstaande situaties die zij in kaart moeten brengen voor hun klanten. Op het eerste gezicht zijn er vier mogelijkheden:
- Autoriteit Financiële Markten (AFM)
- Kennisgroep Verzekeringsproducten
- Ministerie van financiën
- Belastingdienst
1. AFM
De AFM controleert of de banken en de hypotheekadviseurs hun zorgplicht goed uitvoeren. Wie controleert, zal het dus ook wel weten hoe het precies zit. Helaas blijkt dit niet zo te zijn.
Bij een controle van een hypotheekdossier wordt er door de AFM slechts gedeeltelijk naar de fiscaliteit gekeken. Dit is natuurlijk vreemd, want waarom wordt er dan een controle uitgevoerd. Het lijkt mij juist zeer belangrijk dat de duur van de renteaftrek klopt en dat daar de soort hypotheken op zijn afgestemd.
2 en 3 Kennisgroep en ministerie
Een tweede mogelijkheid is de Kennisgroep Verzekeringsproducten. Zij doen aanbevelingen over situaties van de fiscaliteit. Na een aanbeveling wordt dit besproken met het ministerie van Financiën, die dan besluit of het een “werkelijk” standpunt wordt.
Ze werken dus goed samen en het lijkt onmogelijk dat er verschillende standpunten naar buiten worden gebracht. Het tegendeel blijkt waar te zijn. Het betreft hier het fiscale onderdeel: de duur van de renteaftrek als een huizenbezitter gaat trouwen.
De Kennisgroep heeft een antwoord aan mijn collega doorgegeven dat de voorgaande jaren in mindering komen van de persoon die gaat trouwen met de huiseigenaar. Echter ik heb nog een mail liggen van het ministerie van Financiën die hier anders over denkt.
Dit betekent dat ze juist niet goed samenwerken want zulke verschillende antwoorden kan toch niet!
4. Belastingdienst
Ik heb expres ook de Belastingdienst vermeld. Veel hypotheekadviseurs bellen de Belastingdienst als zij een vraag hebben. Ook huizenbezitters kunnen dit zelf doen. De medewerkers van de Belastingdienst moeten op de hoogte zijn van de fiscaliteit.
Echter dit is soms zo ingewikkeld dat het onmogelijk is voor iedere medewerker om dit te weten. Bovendien als alles niet 100% duidelijk is, dan weet u wat er gebeurt als u de Belastingdienst belt. U krijgt namelijk verschillende antwoorden.
Stichting Erkend Hypotheekadviseurs
De hypotheekadviseurs hebben nog een andere mogelijkheid. Veel adviseurs zijn lid van de SEH (Stichting Erkend Hypotheekadviseurs). Feitelijk heeft de SEH geen toegevoegde waarde meer sinds iedere hypotheekadviseur zijn verplichte examens moet doen via de WFT.
De SEH kan echter wel zorgen dat zij van toegevoegde waarde gaat worden voor de adviseurs. Als instantie kan zij namelijk het voortouw nemen om 100% duidelijkheid te gaan krijgen over de fiscaliteit.
Zij moet dus met de Kennisgroep en het ministerie van Financiën in gesprek gaan en daar de onduidelijke situaties voorleggen. Na antwoord kunnen zij dan de hypotheekadviseurs inlichten en deze antwoorden kunnen zij ook weer meenemen in de verplichte jaarlijkse cursus.
Goed advies
Helaas heeft de SEH deze stap nog niet genomen. Dit betekent wel dat veel adviseurs geen lid meer willen zijn van de SEH.
Een goede zorgplicht is een verplichting naar de klanten toe. Echter in diverse situaties is dit niet mogelijk. Het gevolg is wel dat de huizenbezitter de dupe is. Hij betaalt voor een goed advies, maar goed advies is niet altijd mogelijk.