De herstelbeweging in Europese aandelenindices is aanzienlijk krachtiger dan ik had verwacht. Veel indices wisten hun steil dalende toppenlijnen al opwaarts te breken in de afgelopen twee dagen, maar bleven nog onder hun vorige en eerste lagere top.
Dit is ook direct het nadeel van een dergelijke toppenlijn. Er is vanaf de jaartop slechts een lagere top (raakpunt) en de neerwaartse steilheid was zeer groot. De vraag is nu of de druk op de jaartoppen weer kan worden opgevoerd en de correcties voorbij zijn.
Technisch gesproken is de tweede correctie wel ten einde, maar de kans is groot dat snel een derde correctie volgt, voordat de jaartoppen worden opgehoogd in Europa.
Dalende toppenlijn DAX gebroken
Hierbij kunnen de indices hun recente dieptepunten mogelijk verder verlagen. Als we kijken naar de DAX dan was er sprake van een correctie van ongeveer 10%. Twee dagen geleden werd de dalende toppenlijn met een opwaartse gap gebroken.
De index is momenteel in gevecht met zijn 50-daags gemiddelde. Toch blijft hij nog steeds onder zijn vorige (lagere) top die in de zone 12.050 – 12.079 ligt. Pas een slotkoers hierboven maakt de weg vrij voor een beweging richting de jaartop van 12.390 en mogelijk hoger in de komende weken.
Toch acht ik de kans groot dat DAX onder zijn genoemde lagere top zal blijven en een volgende correctieve beweging kan starten. Zodra zowel de openstaande gap (eerste steun) tussen de 11.585 en 11.706 wordt gesloten en de sinds oktober stijgende bodemlijn bij 11.545 neerwaarts wordt gebroken, lijkt de top te staan en kan de volgende correctie starten.
Deze stijgende bodemlijn werd al eerder neerwaarts gebroken, en hieronder komt een aanzienlijk neerwaarts potentieel vrij.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Verschillen tussen indices VS
Een andere belangrijk gegeven komt vanuit de VS. Daar besprak ik de afgelopen tijd al de Dow-theorie tussen de DJ Transport (leading) en de DJ Industrials. De Transportindex bevindt zich al enige tijd in een correctieve beweging.
Vanaf de top van 9.200 is er al twee maanden een patroon van lagere toppen te zien. Gisteren vond een belangrijke neerwaartse doorbraak plaats onder de 8.600. Dit was een krachtige horizontale en meervoudig geteste steun.
De Industrials-index zit aan de andere kant (ondanks hogere toppen) in een stijgende wigformatie en laat de laatste weken steeds kleinere uitslagen zien. De risico’s nemen dus toe in de VS.
Klik op de grafiek voor een grote versie
AEX door weerstand
In de AEX was de herstelbeweging in de afgelopen dagen aanzienlijk krachtiger dan ik had verwacht. Ik had verwacht dat bij maximaal de zone 494,70 – 495,20 een lagere top zou worden gevormd. Hierboven ontstond ruimte naar de zone 499 – 501 en daar noteert hij nu nipt boven.
De tweede correctie in de AEX bedroeg 8% maar de derde ligt op de loer. Nog steeds zijn er grote toppatronen afgerond of in ontwikkeling in de daggrafiek. De vorming van een diamantpatroon is nog steeds in ontwikkeling. Deze wordt pas opgeheven zodra de meervoudige jaartop rond de 510,50 wordt gebroken.
Ik verwacht dat de kans klein is dat deze meervoudige jaartop al wordt gebroken in de komende tijd. De AEX brak gisteren nipt door de laatste weerstand tot aan de jaartop. Deze zone lag bij 499 – 501. Buiten een grote diamantformatie is er ook nog steeds een sinds maart hoofd-schoudertoppatroon in ontwikkeling.
Tweede schouder
Een lagere top in de komende dagen zou zowel het toppunt van de tweede schouder van dit patroon als de bovenkant van een symmetrische driehoek (onderdeel diamant) kunnen betekenen. Kijken we naar het patroon dat vanaf de recente 470-bodem wordt gevormd, dan ontstaan de contouren van een stijgende wig (bodems stijgend sneller dan de toppen).
Nog steeds geen positieve patronen dus in het beeld sinds maart. Waar moeten we op letten in de komende dagen? Het belangrijkste punt is te vinden bij de stijgende zeerkortetermijnbodemlijn. Deze loopt langs de bodems van 470 en 481.
Vandaag ligt deze oplopende steunlijn bij 493. Vlak daarboven ligt het 50-daags gemiddelde bij 495,10 als eerste steunpunt. Een neerwaartse doorbraak onder deze niveaus betekent naar mijn mening dat een lagere top is gevormd en de diamant-formatie wordt geactiveerd.
Realistisch scenario
De lagere toppen in de RSI en veel intermarket-indicatoren lijken het meest realistische scenario. Zolang deze stijgende bodemlijn niet wordt gebroken, mag een verdere stijging niet worden uitgesloten. Pas een structurele doorbraak boven de 510,50 zou de kans op een volgende correctie tijdelijk laten verdwijnen.
Dit zou dan overigens wel gepaard moeten gaan met doorbraken door jaartoppen in andere Europese indices en die kans is aanzienlijk kleiner. Kortom: ondanks de krachtige opgaande bewegingen en de opwaartse doorbraken is de kans op een lagere top nog steeds aanwezig.
We moeten dan ook alert zijn op een plotselinge en forse neerwaartse draai in de komende dagen. Zolang de jaartoppen (of eerste lagere top in bijv. de DAX) niet opwaarts worden gebroken, blijft dit volgens mij het meest realistische scenario.
Klik op de grafiek voor een grote versie