Buiten is het meer dan 20 graden en ik denk aan de Olympische winterspelen. Tak is nu al bevangen door de hitte, zult u misschien denken. Dat is een voorbarige conclusie. In Sotsji bereikten de temperaturen soortgelijke niveaus, maar het belette schaatsers en skiërs niet hun sport uit te oefenen.
Toch is mijn gedachte niet gerelateerd aan die klimatologische overeenkomst. Sotsji kwam ineens in mij op vanwege Jan Smeekens en Michel Mulder, de twee flitsschaatsers die beiden een gouden gevoel aan hun 500 meter race overhielden.
Alleen duurde dat gevoel van Smeekens niet lang. Luttele seconden nadat hij als overwinnaar werd uitgeroepen, herstelde de scheidrechter dit bericht. Michel Mulder bleek de winnaar, die uiteindelijk de afstand 12 duizendste van een seconde sneller aflegde dan zijn tegenstander.
Flitshandel
Prachtige techniek, die in staat is zulke kleine verschillen bloot te leggen. Maar er was ook veel kritiek. Moet je dit soort tijdseenheden wel bij de sport betrekken? Is de waarneming wel nauwkeurig genoeg? Nieuwe technieken hebben niet alleen maar supporters. Dat is terecht.
Een kritische analyse of de ingeslagen nieuwe weg, mogelijk gemaakt door de techniek, juist is, moet aangemoedigd worden. Is in dat kader het veelgehoorde negatieve oordeel over de flitshandel terecht? Het onderwerp domineert de afgelopen dagen de financiële discussiefora.
De reden is het nieuwe boek Flash Boys van Michael Lewis, waarin hij de flitshandel aan de kaak stelt. Dat heeft de aandacht op zijn beurt de ogen gericht op de Amerikaanse FBI, die onderzoek doet naar marktmisbruik door flitshandelaren. Flitshandel staat bekend onder de naam High Frequency Trading (HFT). Ondanks dat het om moderne techniek gaat, heeft dit nets te maken met hoge geluidgolven.
Handelen met voorkennis
Hier wordt gewoon bedoeld dat door zeer veel handelen de mogelijkheid bestaat winst te genereren. De beschuldiging is dat door zeer snelle dataverbindingen deze handelaren een voorsprong hebben op beleggers en handelaren die minder geavanceerde technieken gebruiken. De discussie bevat wat mij betreft twee elementen:
- De aantijging dat via deze technieken de flitshandelaren in staat zijn orders van collega beleggers in te lezen. Daardoor kunnen zij, nog net voordat deze orders naar de beurs gebracht zijn, zelf met orders op deze transacties inspelen. Dat is niet meer of minder dan handelen met voorkennis. Ook zou er sprake zijn van het verkrijgen van nieuw economische en financiële data, eerder dan aan de markt beschikbaar wordt gesteld. Dat zou gebeuren door betaling van flitshandelaren aan (personen bij) instanties die deze data publiceren. Het spreekt vanzelf dat dit kwalijke handelen, mocht dat inderdaad realiteit zijn, keihard moet worden aangepakt. Wat mij betreft mogen de opsporingsambtenaren de modernste technieken gebruiken deze flitsfraudeurs op te sporen en aan te pakken.
- Een ander deel van de discussie is dat het gebruik van deze technieken niet eerlijk zou zijn. Sommige handelaren beschikken over een net iets snellere dataverbinding, bijvoorbeeld omdat (een deel van) het netwerk uit zeer snel glasvezel bestaat. Daardoor zijn deze handelaren in staat een paar duizendste van een seconde sneller op nieuws of marktontwikkelingen te reageren.
x
Ik heb geen enkel probleem met deze Michel Mulders onder de handelaren. Al zolang er financiële markten bestaan, zijn er mensen die door slim gedrag, of gewoon omdat zij over meer geld beschikken, een voorsprong nemen, of denken te nemen, op de markt.
U en ik maken hoogstwaarschijnlijk gebruik van internet, niet in de laatste plaats IEX, om aan financiële informatie en duiding te komen. Dat is fantastisch, maar we hebben daarmee toch een achterstand op de gebruikers van Bloombergterminals. Maar ja, een abonnement daarop kost tienduizenden dollars per jaar.
Als door geavanceerde techniek handelaren op legale wijze snel kunnen waarnemen dat een order op de (openbare) beurs wordt aangeboden, is daar niets mis mee. Het is het resultaat van technologische ontwikkelingen die slimme gebruikers kunnen en mogen toepassen.
De eerste
Het lijkt mij noch juridisch noch moreel verwerpelijk als handelaren trachten iets als eerste waar te nemen. In mijn tijd bij het Agentschap van Financiën ging de Agent een week voor de uitgifte van een staatslening naar de beursvloer om de sfeer te proeven.
Handelaren die de Agent zagen rondlopen, begrepen wat er ging gebeuren. Dat leidde direct tot aanbod op de beurs, waardoor de staatsleningen enkele dubbeltje in waarde daalden. Dit is bepaald geen voorbeeld van flitshandel, maar het principe is gelijk.
Het is aan de andere partijen hier weer op in te spelen. Zo werd dat beursbezoek van de Agent, mede naar aanleiding van dit soort reacties, afgeschaft. Michael Lewis wijst ook op de complexiteit van de handelssystemen die gebruikt worden. Niemand weet meer wat de achterliggende reden is waarom tot koop of verkoop wordt overgegaan.
Meer efficiency
Dat is gevaarlijk en kan tot financiële ongelukken leiden. Misschien heeft Lewis gelijk, maar wat te denken van de complexiteit in de hoofden van de gewone beurshandelaren.
Hoe complex een geautomatiseerd handelssysteem ook is, het lijkt mij dat het menselijk handelen oneindig ingewikkelder en zeker ondoorgrondelijk is. Ik denk dat HFT en het gebruik van de modernste technieken alleen maar kan bijdragen aan verdere efficiency en gelijkwaardigheid op de financiële markten.
Uitwassen moeten uiteraard worden bestreden Maar als het om flitshandel als fenomeen gaat, is het verstandig daarover niet te snel te (ver)oordelen.