Vandaag komt de volgende dalingsgolf en zal de vrijdag gevormde hammer weer worden opgeheven. Is dit de laatste daling, een zogenoemde capitulatiefase tijdens deze correctieve beweging? Dit zijn vaak heftige neerwaartse bewegingen aan het einde van een correctie.
Met deze beweging nadert de correctie ondertussen de 10%, een beweging waar ik eind vorig jaar al over sprak als correctie voor het eerste kwartaal van 2014. Ook worden belangrijke steunpunten genaderd en mogelijk vandaag getest. Dat betekent dat vandaag of morgen de definitieve bodem gezet kan worden.
Ik sprak in de afgelopen week over het feit dat er twee belangrijke signalen gegeven moesten worden om het einde van de huidige correctie te markeren. Het is daarbij wel belangrijk dat deze signalen ongeveer synchroon optreden in meerdere aandelenindices.
- Omkeerpatronen: de vrijdag gevormde hammer was er zo een, maar die wordt dus opgeheven.
- Dalende toppenlijn: de correctie wordt pas beëindigd boven de dalende toppenlijn.
Deze toppenlijnen zijn in veel indices door de snelheid van de huidige correctie behoorlijk steil. Gisteren lag die in de AEX net onder de 389 en werd nog getest maar te zwaar bevonden.
Dagelijks daalt deze dalende toppenlijn ongeveer 2,50 punt. Vandaag ligt die rond de 386. Door de steilheid is het onvermijdelijk dat deze dalende toppenlijn binnenkort zal worden gebroken.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Waar liggen de belangrijkste steunpunten? De AEX zal vandaag waarschijnlijk met een neerwaartse gap openen, waardoor de eerste kortetermijnweerstanden zullen liggen bij:
- de bodem van gisteren van 385,75
- de bodem van vrijdag van 381,70
Het richtpunt dat ik aan het begin van deze correctie aangaf ligt in de zone 376 tot 378. In deze zone ligt een batterij aan steunpunten:
- het eerste Fibonacci-retracementniveau tussen de bodem van vorig jaar (331) en de recente jaartop
- de bodem van december
- het 200-daags gemiddelde
Een kortstondige neerwaartse doorbraak is verder ook niet uit te sluiten. Een laatste vangnet ligt dan nog bij de 373 tot 374. Hier ligt de voormalige top uit 2011. De opwaartse doorbraak vorig jaar hiervan betekende de start van een volgende fase in de stijgende langetermijntrend.
Een structurele neerwaartse doorbraak van dit vangnet zal meer neerwaartse ruimte openen richting de zone 360 tot 365. In dat scenario blijft de langetermijntrend stijgend, maar zal het aanzienlijk langer duren voordat de AEX weer in de buurt kan komen van zijn jaartop.
Vooralsnog ga ik er vanuit dat de AEX in de eindfase zit van zijn correctieve beweging en binnenkort het signaal geeft dat deze definitief voorbij is, waarna in de daaropvolgende periode weer een beweging mag worden verwacht naar de jaartop en hoger.
Daggrafiek S&P 500
Klik op de grafiek voor een grote versie
S&P 500: einde correctie
Opvallend was natuurlijk de beweging in de Verenigde Staten van gisteren. Daar lijkt de neerwaartse koek echter ook bijna op. In de S&P 500 was de consolidatie van vorige week niets anders dan de vorming van een lagere top.
Vanaf 1850 is dan een dalende toppenlijn te trekken langs deze toppen die ondertussen bij de 1777 ligt en dagelijks ongeveer 8 punten daalt. De S&P 500 test ondertussen de zone 1730 tot 1740, een niveau dat ik eind vorig jaar aanhaalde als mogelijk richtpunt bij een forse correctie.
Hier ligt een eerste Fibonacci-retracementniveau op middellange termijn (vanaf juni vorig jaar). Verder ligt hier ook een voormalige top en de sinds juni vorig jaar stijgende middellangetermijnbodemlijn.
Een laatste beweging naar het 200-daags gemiddelde van 1708 sluit ik niet uit, maar ook hier lijkt de correctie op zijn laatste benen te lopen en moeten we alert zijn op een omkeersignaal en de opwaartse doorbraak van de dalende toppenlijn.
VIX: draai
Als ik kijk naar de volatiliteitsindex VIX dan valt op dat er sinds een jaar sprake is van een brede zijwaartse tendens tussen grofweg de 11 en 22. In de afgelopen dagen was er sprake van een opwaartse spike en test de VIX alweer de bovenkant. Ook hier is een neerwaartse draai realistisch.
VIX
Klik op de grafiek voor een grote versie